މާލެ ސަރަޙައްދުގެ ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ ދަތިތަކާ ގުޅޭ ސަރވޭއެއް ހެދުމަށް ހިއުމަން ރައިޓްސް އޮފް މޯލްޑިވްސް (އެޗްއާރްސީއެމް) އިން ނިންމައިފިއެވެ.

އެޗްއާރްސީއެމް އިން ބުނީ، ވޭތުވެދިޔަ އަހަރުތަކުގައި އިގްތިސާދީ އަދި އިޖްތިމާއީ ގޮތުން ގިނަ ކުރިއެރުންތަކެއް ރާއްޖެއަށް ލިބެމުންދިޔަ ނަމަވެސް، އެކަށީގެންވާ ބޯހިޔާވަހިކަން ނުވަތަ ގޯތިގެދޮރުގެ ހައްގު ލިއްބައިދިނުމުގައި ބޮޑެތި ދަތިތަކަކާ އަދިވެސް ކުރިމަތިވަމުންދާ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ކޮމިޝަންގެ ތާރީޚުގައި ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ ހައްގާއި ގުޅުންހުރި ގިނަ މައްސަލަތަކެއް ކޮމިޝަނަށް ހުށައެޅިފައިވާކަން ފާހަގަކޮށް އެޗްއާރްސީއެމްއިން ބުނީ، 2008 ވަނަ އަހަރު "ރެޕިޑް އެސެސްމަންޓްއޮފް ދަ ހައުސިން ސިޗުއޭޝަން އިން ދަ މޯލްޑިވްސް" ގެނަމުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގޯތިގެދޮރުގެ ދަތިކަން އޮތް މިންވަރު ދެނެގަތުމަށް ދިރާސާއެއްވެސް ކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ.

މި ދިރާސާގައި ރާއްޖޭގެ ގޯތިގެދޮރުގެ ހާލަތު ދެނެގަތުމަށާއި، އެކަމުގެ ފެށުން ދެނެގަތުމަށާއި، އިންސާނީ ހައްގުތަކާ ބެހޭ އޮނިގަނޑެއްގެ ތެރޭގައި މިފަދަ މައްސަލަތަކާ ގުޅިގެން އެޅިދާނެ ފިޔަވަޅުތައް ދެނެގަތުމަށްޓަކައި ބަލަންޖެހޭ ކަންކަން ބަލާފައިވެއެވެ.

ރާއްޖޭގައި، ވަކިން ޚާއްސަކޮށް މާލޭގައި ދިމާވެފައިވާ އެންމެ ބޮޑު އެއް މައްސަލައަކީ ގޯތިގެދޮރުގެ ދަތިކަމުގެ މައްސަލަކަން ފާހަގަކޮށް އެޗްއާރްސީއެމުން ބުނީ، އިޖްތިމާއީ އޮނިގަޑަށް އެންމެ ބޮޑަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ގޯތިގެދޮރުގެ މައްސަލަތަކުގެ ތެރޭގައި، ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް މާލޭގައި އިތުރުވަމުން އަންނަ އާބާދީއާއި، ގޯތި ދޫކުރަން އޮންނަ ބިން މަދުވުމާއި، ބިމުގެ އަގު ބޮޑުވަމުން ދިއުމާއި، ގެދޮރުގެ އަގު މައްޗަށް އުފުލެމުންދިއުމުގެ ސަބަބުން ދިރިއުޅޭނެ ތަނެއް ހޯދުމުގައި ދިމާވެފައިވާ ދަތިތަކާއި، ބައިބޯވުމާއި، ޒުވާން އާއިލާތަކަށް ގޯތިދެވޭނެ ގޮތެއް ނެތުމާއި މިނޫންވެސް ބޯހިޔާވަހިކަމާ ގުޅޭ ގޮންޖެހުންތައް ހިމެނޭ ކަމަށެވެ،

އޭގެ އިތުރުން، 2008 ވަނަ އަހަރު ހަދާފައިވާ ދިރާސާގެ އަލީގައި މާލެއާއި އަތޮޅުތަކުގައި ގެދޮރުގެ ދަތިކަމާއި، ތަރައްގީވެފައިވާ ސަރަހައްދުތަކަށް ހިޖުރަކުރުމަށް ދިމާވާ ސަބަބުތަކާއި، ގޯތިގެދޮރުގެ ހައްގުތަކަށް އަމާޒުކޮށްގެން ހެދިފައިވާ ގާނޫނުތަކާއި ސިޔާސަތުތަކުން ފާހަގަވާ ކަންތައްތައް ހޯދައި ބަދަލު ގެންނަން ޖެހޭކަންތައްތައް ދަޢުލަތުގެ ވުޒާރާތަކަށް ހުށައެޅިފައިވާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އަދިވެސް މި މައްސަލަތަކަށް އެންމެ އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅުތައް އެޅެމުން ނުދާކަން އޭގެއެތައް އަހަރެއް ފަހުންވެސް ކޮމިޝަނަށް ހުށަހެޅެމުންދާ މައްސަލަތަކުން ފާހަގަވަމުންދާކަމަށް އެޗްއާރްސީއެމުން މައުލޫމާތު ދެއެވެ.

ކޮމިޝަނުން ވަނީ ހައުސިން އެސެސްމެންޓް ސާރވޭއެއް އަނެއްކާވެސް ހެދުމަށް ނިންމައި، މި ސާރވޭގެ ޑޭޓާ ކަލެކްޝަންގެ މަސައްކަތް ކޮށްދޭނެ ފަރާތެއް ހޯދުމަށް އިއުލާނު ކޮށްފައެވެ. މި މަސައްކަތް ކުރުމަށް ޝައުގުވެރިވާ ފަރާތްތަކުން 16 ނޮވެމްބަރު 2021 ވާ ހޯމަ ދުވަހުގެ 13:00 އަށް ހިއުމަން ރައިޓްސް ކޮމިޝަނަށް އަންދާސީ ހިސާބު ހުށައެޅުމަށްވެސް އެދިފައިވެއެވެ.

މި ދިރާސާގެ އަލީގައި މާލެ ސަރަޙައްދުގައި އަތްފޯރާ ފަށުގައި ބޯހިޔާވަހިކަން ލިބެން ހުރިތޯ ކަށަވަރު ކުރުމާއި، ސޯޝަލް އަދި ޕްރައިވެޓް ހައުސިން އަށް ހުރި ފުރުސަތުތަކާއި ގޮންޖެހުންތައް ދެނެގަތުން ހިމެނެއެވެ.