ދިވެހިރާއްޖެއަށް 1965 ވަނަ އަހަރުގެ ޖުލައި މަހުގެ 26 ވަނަ ދުވަހު ފުރިހަމަ ސިޔާސީ މިނިވަންކަން ލިބުނުއިރު ރާއްޖޭގައި އޮތީ ރަސްކަމެކެވެ. ރަސްކަން އުވިގެން ދިޔައީ މިނިވަންކަން ލިބުނުތާ 3 އަހަރު ފަހުން 11 ނޮވެމްބަރު 1968 ގައެވެ. އެހިސާބުން ފެށިގެން މިހާތަނަށްވެސް ގައުމު ހިންގަވަމުން ގެންދަވަނީ ރައީސެކެވެ. ގާއިމްވެފައި މިއޮތީ ޖުމްހޫރިއްޔާއެކެވެ.

ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ބާރުތަކާއެކު ދިވެހިރާއްޖެއިން ސިޔާސީ ގުޅުން ގާއިމްކުރީ މިނިވަންކަމުގެ ފުރަތަމަ 3 އަހަރުގެ ތެރޭގައެވެ. މާނަޔަކީ ރަސްކަން އުވިގެން ދިޔުމުގެ ކުރީގައެވެ. އިންޑިޔާއާއި އެމެރިކާއާއި ރޫސީވިލާތާއެކު ސިޔާސީ ގުޅުން ގާއިމްކުރީވެސް އެ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައެވެ. މިނިވަންކަން ލިބުމުގެ ކުރީގައި ރާއްޖޭގެ ރަދުން މުހައްމަދު ފަރީދުގެ ޓައިޓަލްއަކީ އައްސުލްތާނެވެ. މިނިވަންކަން ލިބުމަށްފަހު ޖަލާލަތުލް މަލިކެވެ، މި ހަފުތާގެ އަންގާރަ ދުވަހަކީ ރޫސީވިލާތާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ ގުޅުމަށް 55 އަހަރު ފުރޭ ދުވަހެވެ.

ރޫސީވިލާތާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގުޅުމަކީ ވަރަށްވެސް ޚާއްސަ ގޮތަކަށް ގާއިމްކުރެވުނު ވަރަށް ޚާއްސަ ގުޅުމެކެވެ. ދުވަސްވަރަކީ ފިނި ހަނގުރާމައިގެ ދުވަސްވަރެވެ. ނިއުކުލިއަރ ހަނގުރާމައެއްގެ ތުންފަތްމަތީގައި ދުނިޔެ އޮތް ދުވަސްވަރެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ މިނިވަންކަން އެންމެ ފުރަތަމަ ގަބޫލުކޮށް ދިވެހިރާއްޖެއާ ގުޅުން ގާއިމްކޮށް އދ ގައި ދިވެހިރާއްޖެ ބައިވެރިކުރުން ފަދަ ކަންކަމަށް އެހީތެރިވެދިނީ ހުޅަނގުގެ ގައުމުތަކާއި އެމެރިކާގެ ބައިވެރިންނެވެ. އެކަން އެހެން އޮވެފައި ދިވެހިރާއްޖެއިން ރޫސީވިލާތާ ސިޔާސީ ގުޅުން ގާއިމްކުރި ކުރުމަކީ ވަރަށް ގިނަ ގައުމުތަކަށް ހައިރާންކަން ލިބުނު ކަމެއްކަމުގައިވިއެވެ.

ރޫސީވިލާތާއި ދިވެހިރާއްޖެ ސިޔާސީ ގުޅުން ގާއިމްކޮށް އެއްބަސްވުންތައް ބަދަލުކުރީ ސިލޯނުގެ ކޮޅުނބުގައި ދިވެހި ސަފީރު އަބްދުއްސައްތާރު މޫސާދީދީއާއި ރޫސީވިލާތުގެ ސަފީރު ލިއޮނިޑް ކޮރޯބިންއާ ދެމެދު ކުރެވުނު މަޝްވަރާތަކަށްފަހު 14 ސެޕްޓެމްބަރު 1966 ގައެވެ. އޭރުގެ ރޫސީވިލާތަކީ މުޅިއެކު 15 ޖުމްހޫރިއްޔާއެއް ގުޅިގެން އުފައްދާފައިއޮތް ފެޑެރޭޝަނެކެވެ. ނަމަކީ ސޯވިއެޓް ޔޫނިއަނެވެ. އޭރު ސޯވިއެޓް ޔޫނިއަނުގެ ލީޑަރަކީ ލިއޮނިޑް ބްރެޒިނެވް އެވެ. ރޫސީވިލާތާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގުޅުމަކީ ޚާއްސަގޮތެއްގައި އިނގިރޭސިވިލާތަށް ވަރަށް ބޮޑު ސިހުމަކަށްވިއެވެ.

ދިވެހިރާއްޖެއާއި ރޫސީވިލާތުގެ ގުޅުމަކީ ދިވެހިރާއްޖެއަށް ހަގީގީ މާނައިގައިވެސް މިނިވަންކަން ލިބިފައިވާކަން ދުނިޔެއަށް ހާމަވެގެންދިޔަ ކަމެކެވެ. ކުޑަ ގައުމަކަސް ނިކަމެތި ގައުމަކަސް ދިވެހިރާއްޖެއިން ގުޅުން ބަދަހިކުރަން ބޭނުންވާ ކޮންމެ ބަޔަކާ ގުޅުން ބަދަހިކުރާނޭކަމާއި އެކަމަށް އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތްކަން ހާމަވެގެން ދިޔަ ކަމެކެވެ. ކުޑަ ގައުމުތަކުން އަމަލުކުރާނީ ކޮންމެހެން ބޮޑެތި ބާރުގަދަ ގައުމުތަކުން އަންގާ ގޮތަކަށް ނޫންކަންވެސް ހާމަވެގެންދިޔަ ކަމެކެވެ. އެދުވަސްވަރަކީ ހުޅަނގުގެ ނުފޫޒުގެ ދަށުގައި ތިބި ގައުމުތަކަށް ރޫސީންނާއި ގާތް ނުވުމަށް އެކި ގޮތްގޮތުން މަޖުބޫރު ކުރެވެމުންދިޔަ ދުވަސްވަރެކެވެ.

ދެ ގައުމުގެ މެދުގައި ގާއިމުކުރެވުނު ސިޔާސީ ގުޅުމަށްފަހު ރޫސީވިލާތުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކަނޑައެޅި ފުރަތަމަ ސަފީރަކީ ސިލޯނަށްވެސް ކަނޑައެޅިފައި ހުންނެވި ސަފީރު ލިއޮނިޑް ކޮރޯބިންއެވެ. އޭނާ މާލެވަޑައިގެން ސަފީރުކަމުގެ ފަތްކޮޅު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރަދުން މުހައްމަދު ފަރީދަށް އެރުވީ ޖެހިގެން އައި 1967 ވަނަ އަހަރުގެ ފެބްރުއަރީ މަހުގެ ތެރޭގައެވެ. ފަތްކޮޅު އެރުވުމުގެ މި ރަސްމިއްޔާތަކީ ވަރަށްވެސް ކުލަގަދަގޮތެއްގައި ވަރަށް ތާރީޚީ ގޮތެއްގައި ބޭއްވުނު ވަރަށް ތާރީޚީ ރަސްމިއްޔާތެކެވެ.

މިއީ ބޭރު ގައުމެއްގެ ސަފީރަކު ރާއްޖޭގެ ރަސްކަލަކަށް ފަތްކޮޅު އެރުވުމަށް ބޭއްވުނު އެންމެ ފަހުގެ ރަސްމިއްޔާތެވެ. މިއީ ބޭރު ގައުމެއްގެ މަންދޫބަކު ދިވެހި ރަސްކަމުގެ ކިއްލާއަށް ވަޑައިގެން ދިވެހި ރަސްކަލަކާ ބައްދަލު ކުރެއްވި އެންމެ ފަހު ފަހަރުވެސްމެއެވެ. މިއީ ދުނިޔޭގެ ބޮޑު ދެބާރުގެ ތެރެއިން ބާރެއްގެ ސަފީރަކު މާލެ ވަޑައިގެން ދިވެހި ރަސްކަލަކާ ބައްދަލު ކުރެއްވި އެންމެ ފުރަތަމަ އަދި އެންމެ ފަހު ފަހަރުވެސްމެއެވެ. މިހުރިހާ ގޮތްގޮތުން މި ރަސްމިއްޔާތު ތާރީޚީ ރަސްމިއްޔާތަކަށް ވަނީއެވެ.