ތާރީޚީ ޢިބްރަތްތަކުގެ ތެރެއިން ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގެ ވާހަކައެކެވެ. އަލްވަޒީރު ޙަސަން ވެލާނާ މަނިކުފާނުގެ ދަރިކަލުން މުޙައްމަދު ދީދީ، މީގެ 113 އަހަރުކުރިން 1909ގައި، އިންޑިޔާގެ (މިހާރުގެ ޕާކިސްތާނުގެ) ޕިޝާވަރުގެ ކުލީ ސިފައިންގެ ބަޔަކު ނުވަތަ ޕިޗޯރީން ގޮވައިގެން ރާއްޖެއައިސް އޭރު ރާއްޖޭގައި އޮތް ވެރިކަން ބަދަލުކުރުމަށް ޙަމަލާދިނެވެ. ދިވެހި ސިފައިން (ދިވެހި ޢަސްކަރިއްޔާއިން) ވަނީ މި ޢުދުވާނީ ޙަމަލާއިން ދިވެހިޤައުމާއި ވެރިކަން ޙިމާޔަތްކޮށް ދިފާޢުކޮށްފައެވެ. އޭގެ ފަހުން ވެލާނާގެ މުޙައްމަދު ދީދީ ވަނީ ބޮޑު ހަނގުރާމަތެރޭގައި (1939 - 1941) ގައި ދައުލަތް ހިންގާ މަޖިލިސްގެ މެންބަރުކަމާއި ސަރުކާރުގެ ވެރިޔާގެ ނައިބުކަން ކުރައްވާފައެވެ.
ސިޔާސީ ޒައީމެކެވެ. ސިޔާސީ ޙަކީމެވެ. ހިންގުންތެރި ވެރިއެކެވެ. ސިޔާސީ ނާކާމިޔާބަށްފަހު ސިޔާސީ ކާމިޔާބީއެވެ.
ޢަރަބިކަރަ (ސައޫދީއަރަބިއްޔާ)ން އުތުރުކަރަ (އިންޑިއާ)ށް ވަޑައިގެން ސައްޔިދު ދަރިކޮޅަކުން، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ވަޑައިގެންނެވި، ކޯލާޑި ސައްޔިދު މުޙައްމަދު ހޮޅިނަޚާ މަލާބާރީގެ، ފަސްމަންދޫ ބޮޑުހަކުރާތަކުރުފާނުގެ، ޙަަސަން ހޮޅިހަކުރާމަނިކުފާނުގެ، ޢަލީ ދޮށިމޭނާމަނިކުފާނުގެ، ކީހި އިބްރާހިމް މަނިކުފާނުގެ، ވީރު ޙަސަން ދީދީގެ، ޢަލީ މަލިންމަނިކުފާނުގެ، މަލިންގޭ ޙަސަން ދީދީ (އަލްވަޒީރު ޙަސަން ވެލާނާމަނިކުފާނު / ޚާރިޖީ ވަޒީރު)ގެ، ވެލާނާގެ މުޙައްމަދު ދީދީއެވެ. (ދައުލަތް ހިންގާ މަޖިލިސްގެ މެންބަރު އަދި ސަރުކާރުގެ ވެރިޔާގެ ނައިބެވެ.)
ވެލާނާގެ މުޙައްމަދު ދީދީގެ ދަރިކަލުން ޞާޙިބުލްމަޢާލީ އިބްރާހިމް މުޙައްމަދު ދީދީ ވަނީ، ދައުލަތުގެ އިސްމަޤާމުތައް އަދާކުރައްވައި، ފުރަތަމަ ޖުމްހޫރިއްޔާ 1953ގައި ޤައުމުގެ ރައީސްގެ ނައިބު (ނައިބު ރައީސް) ކަން ކުރައްވާފައެވެ. (1953 - 1954 އިންޤިލާބީ ވެރިކަމާއި ސިފައިންގެ އެންމެ މަތީ ވެރިކަން ކުރެއްވިއެވެ.)
ވެލާނާގޭ މުޙައްމަދު ދީދީގެ އަޙްމަދު ދީދީގެ ސުމުއްވުލްއަމީރު އިބްރާހިމް ނަޞީރު ރަންނަބަނޑޭރި ކިލެގެފާނު ނިޝާން ޣާޒީގެ ޢިއްޒަތްތެރި ވެރިޔާ ވަނީ ރާއްޖޭގެ ބޮޑުވަޒީރުކަން 1957ން 1968ށް އަދި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާކަން 1968ން 1978ށް ކުރައްވާފައެވެ.
ވެލާނާގޭ މުޙައްމަދު ދީދީގެ މެއްދީދީގެ އޮނަރަބަލް އަޙުމަދު ޒަކީ ސަރުކާރުގެ އިސްމަޤާމުތައް އަދާކުރެއްވި އަދި 1972ން 1975ށް ރާއްޖޭގެ ބޮޑުވަޒީރުކަން ކުރެއްވިއެވެ.
ވެލާނާގޭ މުޙައްމަދު ދީދީގެ ދަރިކޮޅުން، 1930ގެ އަހަރުން ފެށިގެން 90 އަހަރު އެންމެމަތީވެރިން ސަރުކާރުގެ އެންމެ މަތީވެރި ވަޒީރުންނެވެ. މިހާރުވެސް ވަޒީރުންނާއި ސަރުކާރުގެ އިސްވެރިންނެވެ.
ވެލާނާ މަނިކުފާނުގެ ދަރިކޮޅުން ކަމުގައިވާ ނަމަ 1800ގެ ފަހުކޮޅުން ފެށިގެން 1300 އަހަރަށްވުރެ ގިނަ އަހަރު ދައުލަތުގެ އެންމެ މަތީވެރިން ސަރުކާރުގެ އެންމެ މަތީވެރިން ވަޒީރުންނާއި ސަރުކާރުގެ އިސްވެރިންނެވެ.