1960ގެ އަހަރުތަކުގައި ރާއްޖޭގައި ރަސްމީގޮތުން އިނގިރޭސި ތަޢުލީމު ފެށުން ހިމެނުނީ ރާއްޖޭގެ ތަޢުލީމީ ތަރައްޤީގެ އެންމެ ބޮޑު އިންޤިލާބީ ކުރިއެރުން ކަމުގައެވެ.

އެއިގެ ފަހުން ރާއްޖެއަށް ލިބުނު ހުރިހާ ކުރިއެރުމެއް އަދި މެދުފަންތީގެ މީހުންނަށް ނުވަތަ އާންމު ރައްޔިތުންނަށް ސިޔާސީ އިޖުތިމާއީ އިގުތިސާދީ މައިދާނުގައި ކުރިއަށް ދިއުމުގެ މަގުފަހިވީ މިކަމުގެ ސަބަބުން ކަމުގައެވެ.

ބޮޑުވަޒީރު އަދި ވަޒީރުލްމަޢާރިފް ޞާޙިބުއްދައުލަތު (ދައުލަތުގެ މަތިވެރި ސާހިބު) ޞ.ދ. ނާޞިރުގެ އެންމެ އަގުހުރި ގައުމީ ޚިދުމަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަމެކެވެ.

ރާއްޖޭގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ރަސްމީގޮތުން ޖީ.ސީ.އޯ ލެވެލް ހެދުމުގެ ރެކޯޑު ވަނީ އަމީނިއްޔާއަށެވެ. އަންހެން ދަރިވަރުންނަށެވެ.

އެއީ ޖަނަވަރީ 1967ގައެވެ. އެ ފަޚުރުވެރި ދަރިވަރުން ތިރީގައި މިވަނީއެވެ.

ހުރިހާ މާއްދާއަކުން ލަޠީފާ އަޙްމަދު ފާސްވިއެވެ.

މަޖީދިއްޔާ ދަރިވަރުން ފިރިހެން ކުދިން ޖީ.ސީ.އީ. އޯލެވެލް ހެދީ އެއަހަރުގެ ޖޫންގައެވެ. ޖޫން 1967ގައެވެ.

އެންމެ ފުރަތަމަ ޖީ.ސީ.އީ. އޯލެވެލް ހެދި މަޖީދިއްޔާ ދަރިވަރުން ތިރީގައި މިވަނީއެވެ.

މާލޭގައި އިނގިރޭސި ތައުލީމު ފެށުމުގެ ކުރިން އައްޑޫގައި 1950ގެ އަހަރުތަކުގެ ފަހުކޮޅު އިނގިރޭސި ތައުލީމު ފެށުނެވެ.

މިއީ ގަމުގައި ތިބި އިނގިރޭސީން ގަމުގައި ހިންގި ޖީސީއީ ކުލާސްތަކެކެވެ. މަދުރަސީ ތައުލީމެއް ނޫނެވެ. އާންމު ކުލާސްތަކެއް ނޫނެވެ. ޚާއްޞަ ކުލާސްތަކެކެވެ.

މިކުލާސްތަކުން ކިޔަވައި އައްޑޫގެ ބައެއް މީހުން ޖީސީއީ އޯލެވެލް ހެދިއެވެ. މިކަން ހިމެނުނީ ދިވެހީން އެންމެ ފުރަތަމަ ޖީސީއީ އޯލެވެލް ހެދުން ކަމުގައެވެ. ރަސްމީގޮތުން ނޫން ކަމުގައި ވިޔަސްވެހެވެ. ރާއްޖޭގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ރަސްމީގޮތުން ޖީ.ސީ.އޯ ލެވެލް 1967ގަައި ހެދުމުގެ ކުރިންނެވެ.

ރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ޤާނޫނުއަސާސީ (1932)ން ދިވެހި ރައްޔިތުންކިޔެވުން ލާޒިމުކުރެއެވެ. އަދި އުނގެނުމާއި އުނގަންނައިދިނުމުގެ މިނިވަންކަން ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ލިބިދީފައިވެއެވެ. ރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ ޤާނޫނުއަސާސީ 1932ގެ 14 ވަނަ މާއްދާގައިވެއެވެ.

"ކޮންމެ ދިވެހި ރައްޔިތަކުގެ މައްޗަށް ޤްރުއާން ކިޔެވުމާއި، ޢަރަބިއަކުރާއި، ތާނައަކުރު ލިޔާންކިޔާން ދަސްކުޅައުމަކީ މިޤާނޫނުއަސާސީ ލާޒިމުކުރާކަމެކެވެ." 15ވަނަ މާއްދާގައިވެއެވެ.

"ޤާނޫނަށާއި އަދަބުތަކަށް ޚިލާފުނުވާގޮތުގެމަތިން ކިޔެވުމާއި، ކިޔަވައިދިނުމީ، މިނިވަންކަން ލިބިގެންވާ ކަމެކެވެ."

1932ން 1933ށް 1 އަހަރުގެތެރޭގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ފާސްވި ޤާނޫނުތައް ތަޢުލީމާއި ޢިލްމާޢީ އުނގެނުމާބެހޭ ބައެއް ޤާނޫނުތައް ހިމެނެއެވެ. އެގޮތުން ޤްރުއާން ކިޔެވުމާއި، ޢަރަބިއަކުރާއި ތާނައަކުރު ދަސްކުޅައުމުގެ ޤާނޫނު، އަމިއްލަ ސަނަދުތަކުގައި އިސްޓޭމްޕް ޖެހުމުގެ ޤާނޫނު ހިމެނެއެވެ.

ޤްރުއާން ކިޔެވުމާއި، ޢަރަބިއަކުރާއި ތާނައަކުރު ދަސްކުޅައުމުގެ ޤާނޫނަކީ، ފުރަތަމަ ޤާނޫނުއަސާސީގެ 14ވަނަ މާއްދާއިން ކަށަވަރުކޮށްދީފައިވާ ޙައްޤު ލިބިދިނުމަށްޓަކައި، ފުރަތަމަ ޤާނޫނުއަސާސީއަށް އަހަރެެއްވެސް ނުވަނީސް ހެދުނު ޤާނޫނެކެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ދުސްތޫރީ ފުރަތަމަ ސަރުކާރުގެ ވަޒީރުލް މަޢާރިފް (ރާއްޖޭގެ ފުރަތަމަ މިނިސްޓަރ އޮފް އެޑިޔުކޭޝަން) އަލްއުސްތާޛު އަޙްމަދު ކާމިލު ދީދީ، ޤާނޫނުއަސާސީގެ ތައުލީމާއި އުނގެނުމުގެ މާއްދާތަކާއި ކަމާބެހޭ ޤާނޫނުތައް ތަންފީޒު ކުރައްވަން 1932 އިން 1933 އަށް މަސައްކަތްކުރެެއްވިއެވެ.

އަދި މަދުރަސަތުއްސަނިއްޔާގަައި އަންހެން ދަރިވަރުންނަށް ތަޢުލީމު ދެއްވަން ފެށްޓެވީވެސް 1933ގަައި އެމަނިކުފާނެވެ.