ކޮލެރާ ވެކްސިންގެ ދުނިޔޭގެ ސްޓޮކް ހުސްވެއްޖެ ކަމަށް ދުނިޔޭގެ ސިއްޙީ ޖަމްޢިއްޔާ (ޑަބްލިޔުއެޗްއޯ) އިން ހުކުރު ދުވަހު ބުނެފިއެވެ.
މިކަމުގެ ސަބަބުން ބަލި ފެތުރުން ހުއްޓުވުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތަށް ނުރައްކާވެފައިވާ ކަމަށްވެސް އެ ޖަމްއިއްޔާ އިން ވަނީ ބުނެފައެވެ.
ދުނިޔޭގެ ވެކްސިން އުފެއްދުން ފުލް ކެޕޭސިޓީގައި ހިނގަމުންދާ ކަމަށާއި ނަމަވެސް ޑިމާންޑް ވަނީ ސަޕްލައިއަށްވުރެ އިތުރުވެފައި ކަމަށް އދ. ގެ ސިއްޙަތާ ބެހޭ އޭޖެންސީން މަހުން މަހަށް ނެރޭ ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.
"އޮކްޓޯބަރު 14 ގެ ނިޔަލަށް، ކޮލެރާ ވެކްސިންގެ ދުނިޔޭގެ ސްޓޮކްޕައިލް ވަނީ ހުސްވެފައި، އެއްވެސް ޑޯޒެއް ބާކީ ނެތް،" ދުނިޔޭގެ ސިއްޙަތާ ބެހޭ ޖަމްޢިއްޔާއިން ބުންޏެވެ.
"ކުރިއަށް ހުރި ހަފްތާތަކުގައި އިތުރު ޑޯޒްތަކެއް ލިބޭނެކަމަށް އުންމީދުކުރެވުނު ނަމަވެސް، މި ދަތިކަމުގެ ސަބަބުން ބަލި ފެތުރުން ހުއްޓުވުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތަށް ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެފައިވެއެވެ." އެ ޖަމްއިއްޔާ އިން ބުނެފައިވެއެވެ.
ސެޕްޓެމްބަރު 1 އާއި އޮކްޓޯބަރު 14 އާ ދެމެދު، ވެކްސިން ފޯރުކޮށްދިނުމާ ބެހޭ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ކޯޑިނޭޓިންގ ގްރޫޕަށް ބަންގްލަދޭޝް، ސޫދާން، ނައިޖަރ، އިތިއޯޕިއާ އަދި މިޔަންމާ އިން ކޮލެރާ ވެކްސިނަށް އެދިފައިވާ ކަމަށް ދުނިޔޭގެ ސިއްޙީ ޖަމްޢިއްޔާއިން ބުންޏެވެ.
މި ގައުމުތަކުން އެދިފައިވާ މިންވަރަށް ބަލާއިރު ޖުމްލަ 8.4 މިލިއަން ޑޯޒް ބޭނުންވާ ކަމަށާއި ނަމަވެސް ލިބެން ހުރި މިންވަރު މަދުވުމުގެ ސަބަބުން ފޮނުވެން އޮތީ 7.6 މިލިއަން ޑޯޒް ކަމަށް އެ ޖަމްއިއްޔާ އިން ބުނެއެވެ.
ސެޕްޓެމްބަރު 29 ގެ ނިޔަލަށް މިއަހަރު 439,724 ކޮލެރާ ކޭސްތައް ރެކޯޑް ކުރެވި 3,432 މީހުން ބަލީގައި މަރު ވެފައިވާ ކަމަށް ރިޕޯޓުކުރެވިފައިވާ ކަމަށް ދުނިޔޭގެ ސިއްޙީ ޖަމްޢިއްޔާއިން ބުންޏެވެ.
"2024 ވަނަ އަހަރު ކޭސްތަކުގެ އަދަދު ވަނީ ފާއިތުވި އަހަރަށްވުރެ 16 އިންސައްތަ ދަށްވެފައި، ނަމަވެސް މަރުވާ މީހުންގެ އަދަދު 126 އިންސައްތަ އިތުރުވެފައިވާކަމީ ވަރަށް ކަންބޮޑުވާންޖެހޭ ކަމެކެވެ،" އެ ޖަމްޢިއްޔާއިން ބުންޏެވެ.
ފާއިތުވި މަހުގެ ރިޕޯޓު ނެރުނު ފަހުން، ނައިޖަރުގައި (705 ކޭސް އަދި 17 މަރު) އަދި ތައިލެންޑުގައި (5 ކޭސް) ކޮލެރޭ ފެތުރޭ ކަމަށް ރިޕޯޓުކުރެވިފައިވާ ކަމަށް ދުނިޔޭގެ ސިއްޙީ ޖަމްޢިއްޔާއިން ބުންޏެވެ. މިއާއެކު 2024 ގައި ކޮލެރާގެ އަސަރުކުރި ޤައުމުތަކުގެ އަދަދު 30 އަށް އަރާފައިވެއެވެ.
ސެޕްޓެމްބަރު މަހު 14 ޤައުމަކުން 47,234 އައު ކޮލެރާ ކޭސް ރިޕޯޓުކުރެވިފައިވެއެވެ. އަދި މިމަހު، ހަނގުރާމައިގެ ތެރޭގައިވާ ލުބުނާނުގައި ކޮލެރާ ކޭސްއެއް ރިޕޯޓްކޮށްފައިވެއެވެ. އެތަނުގައި ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު ހިޖުރަކުރަން ޖެހުމާއެކު އާންމު ސާފުތާހިރުކަމުގެ ޙާލަތު ދަށްވަމުންދާތީ، ބަލި ފެތުރުމުގެ ރިސްކު "ވަރަށް މަތި" ކަމަށް ދުނިޔޭގެ ސިއްޙީ ޖަމްޢިއްޔާއިން އިންޒާރުދީފައިވެއެވެ.
ކޮލެރާއަކީ ވިބްރިއޯ ކޮލޭރޭ ނަމަކަށް ކިޔާ ބެކްޓީރިއާއެއްގެ ސަބަބުން ޖެހޭ ބައްޔެކެވެ. މި ބެކްޓީރިއާ ގިނަފަހަރަށް ހުންނަނީ ނަޖިހުގެ ސަބަބުން ތަޣައްޔަރުވެފައިވާ ކާނާ އާއި ފެނުގައެވެ. މި ބަލި ފެތުރެނީ އެފަދަ ތަކެތި ބޭނުންކުރުމުންނެވެ.
މި ބައްޔަށް ޖެހުމުން ބޭރަށް ހިންގުމާއި، ހޮޑުލުމާއި، ގައިގައި ރިއްސުން އާންމުކޮށް ކުރިމަތިވެއެވެ. ފަރުވާ ނުކޮށްފިނަމަ ކޮލެރާ ބައްޔަކީ މަދު ގަޑީއިރެއްގެ ތެރޭގައި ފުރާނަ ގެއްލޭ ފަދަ ނުރައްކާތެރި ބައްޔެކެވެ. އަނެއްކޮޅުން ސިއްހީ މާހިރުން ބުނާ ގޮތުގައި މި ބައްޔަކީ ފަސޭހައިން ފަރުވާކުރެވިދާނެ ބައްޔެކެވެ.
އާންމުކޮށް އަނގައިން ދޭ ރީހައިޑްރޭޝަން ފަރުވާއިން ފަރުވާ ބަލި ޖެހިފައިވާ މީހުންނަށް ދެވޭއިރު، އަދި ބޮޑަށް ބަލި ޖެހިފައިވާ ކޭސްތަކުގައި އެންޓިބަޔޮޓިކްސް ފަރުވާ ދެވޭނެ ކަމަށް ސިއްހީ މާހިރުން ބުނެއެވެ.
އޭޕްރީލް މަހު، ގާވީ ވެކްސިން އެލަޔަންސް އާއި ޔުނިސެފްއިން ބުނެފައިވަނީ ދުނިޔޭގެ ސްޓޮކްޕައިލްއަށް މިހާރު ކޮލެރާ ވެކްސިން ފޯރުކޮށްދެނީ ހަމައެކަނި ދެކުނު ކޮރެއާގެ ޔޫބަޔޮލޮޖިކްސް ކުންފުނިން ކަމަށެވެ.